Nagrody Nobla 2022

[cezary123]

Nagroda Nobla z medycyny i fizjologii za odkrycia dotyczące genomów wymarłych hominidów i ewolucji człowieka.
https://www.projektpulsar.pl/zdrowie/21 ... a-pbo.read


Między innymi za badania nad neandertalczykiem, z którym krzyżowali się ludzie kilkadziesiąt tysięcy lat temu.
https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/202 ... -medycyny/

"Neandertalczyk. W poszukiwaniu zaginionych genomów". Svante Pääbo
https://lubimyczytac.pl/ksiazka/260898/ ... ch-genomow

[cezary123]

Nagroda Nobla z fizyki za badania w dziedzinie mechaniki kwantowej.
"Za eksperymenty ze splątanymi fotonami, ustalające naruszenie nierówności Bella i pionierską informatykę kwantową".

https://www.projektpulsar.pl/struktura/ ... owany.read


https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/202 ... -otrzymal/

https://www.rp.pl/nauka/art37176941-nag ... a-kwantowa

"Nierówności Bella i „straszna’’ rzeczywistość świata kwantów"
https://filozofuj.eu/wojciech-p-grygiel ... a-kwantow/


"Komputer kwantowy wyjaśniony w 10 minut"
https://www.google.com/search?q=kompute ... nt=gws-wiz


"Od splątania cząstek do kwantowej teleportacji" Anton Zeilinger

"W maju 2012 r. zespół kierowany przez Antona Zeilingera dokonał po raz kolejny kwantowej teleportacji, tym razem, na większą odległość niż kiedykolwiek wcześniej. Jednak celem eksperymentów z teleportacją stanów cząstek nie jest bicie rekordów. Przede wszystkim służą one coraz głębszemu poznaniu zjawiska splątania kwantowego – jednego z najbardziej zaskakujących zjawisk w mechanice kwantowej".

https://lubimyczytac.pl/ksiazka/181886/ ... leportacji

"Duch w atomie. Dyskusja o paradoksach teorii kwantowej" Julian Brown, Paul Davies

"Redaktorzy radia BBC przeprowadzili wywiad z ośmioma wybitnymi fizykami: Alainem Aspectem (od doświadczeń z fotonami), Johnem Bellem (autorem nierówności Bella), Johnem Wheelerem (promotorem Feynmana), Rudolfem Peierlsem (od przejścia Peierlsa metal/półprzewodnik). Johnem Taylorem, Davidem Bohmem (autorem koncepcji deterministycznej parametrów ukrytych) i Basilem Hileyem. Zadziwia to, że wszyscy ci fizycy mają "bardzo" różniące się poglądy na interpretacje mechaniki kwantowej".
https://lubimyczytac.pl/ksiazka/62329/d ... -kwantowej


"Aspect's experiment"
"Eksperyment Aspecta był pierwszym eksperymentem mechaniki kwantowej, który zademonstrował naruszenie nierówności Bella. Jego wynik pozwolił na dalszą walidację zasad splątania kwantowego i lokalności".

https://en.wikipedia.org/wiki/Aspect%27s_experiment



"Kwantowe splątanie dla początkujących"
"Pokazywali w nim, za pomocą aparatu matematycznego mechaniki kwantowej, że w pewnych sytuacjach cząstki kwantowe, które wcześniej w specyficzny sposób ze sobą oddziaływały, powinny natychmiast reagować na zmianę stanu swojego partnera, nawet jeśli ten znajduje się w dowolnie dużej odległości. Sytuacja wydawała się paradoksalna, bo fizycy zgodnie uznają, że informacja nie może być przekazywana z miejsca na miejsce z prędkością większą od prędkości światła.

Trzej uczeni eksperymentem EPR próbowali dowieść, że rodząca się w tamtym okresie mechanika kwantowa nie jest teorią kompletną. Autorzy dawali do zrozumienia, że jeśli świat spełnia warunki realizmu lokalnego (obiekty mają swe cechy zanim zostaną przez nas zaobserwowane oraz obiekty oddzielone przestrzennie nie mogą oddziaływać na siebie w sposób natychmiastowy), mechanika kwantowa musi uwzględniać dodatkowe, nieznane zmienne. „Księżyc istnieje także wtedy, gdy na niego nie patrzę”, mawiał Einstein i nazywał splątanie „upiornym oddziaływaniem na odległość”"
https://www.polskieradio.pl/23/266/Arty ... atkujacych

[Police]

cała wiedza tylko użyj opcji szukaj,

ja zazdroszczę tym iluminatą PC i Playstione.

[cezary123]

Nagroda Nobla z chemii.
Za rozwój chemii kliknięć i chemii bioortogonalnej.


https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/202 ... aureatami/


https://www.projektpulsar.pl/struktura/ ... lessa.read


"Barry Sharpless, który otrzymuje teraz swoją drugą Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii, jest prekursorem tych badań. "Około 2000 roku ukuł koncepcję chemii kliknięć, która jest formą prostej i niezawodnej chemii, w której reakcje zachodzą szybko i unika się niepożądanych produktów ubocznych.

Niedługo potem Morten Meldal i Barry Sharpless, niezależnie od siebie, zaprezentowali to, co jest obecnie klejnotem koronnym chemii kliknięć: katalizowaną miedzią cykloaddycję azydkowo-alkinową. Jest to elegancka i wydajna reakcja chemiczna, która jest obecnie szeroko stosowana. Wśród wielu innych zastosowań jest wykorzystywana w rozwoju farmaceutyków, do mapowania DNA".
https://www.polskieradio.pl/10/5366/Art ... rtogonalna


https://en.wikipedia.org/wiki/Carolyn_R._Bertozzi
https://en.wikipedia.org/wiki/Morten_P._Meldal

"Karl Barry Sharpless (ur. 28 kwietnia 1941 w Filadelfii) – chemik amerykański, dwukrotny laureat Nagrody Nobla z chemii (2001 i 2022)".
https://pl.wikipedia.org/wiki/Barry_Sharpless
https://en.wikipedia.org/wiki/Karl_Barry_Sharpless

"Reakcje opracowane przez prof. Bertozzi, w odróżnieniu od reakcji CuAAC, działają wewnątrz żywych organizmów, nie zakłócając normalnej pracy komórek. Chemia bioortogonalna jest dziś wykorzystywana na całym świecie do badania komórek i śledzenia procesów biologicznych".
https://www.national-geographic.pl/arty ... 1005010009

[cezary123]

Literacka Nagroda Nobla.
"za "odwagę i kliniczną ostrość, z jaką odkrywa korzenie, wyobcowanie i zbiorowe ograniczenia pamięci osobistej". "W twórczości bezustannie i pod różnymi kątami przygląda się życiu naznaczonemu licznymi problemami związanymi z płcią, językiem i klasą społeczną" - dodała Akademia".

https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/202 ... ie-ernaux/

https://wiadomosci.onet.pl/swiat/litera ... al/5hk5m9e


https://wyborcza.pl/7,75517,28993226,tl ... uzony.html


"To właśnie proza Ernaux zainspirowała znanych pisarzy francuskich: Didiera Eribona czy Eduarda Louisa, by prześwietlili swoją przeszłość, awans klasowy, powrócili krytycznie do miejsc, z których pochodzą. Wyjątkowość „Lat” Ernaux polega na tym, że nie jest to po prostu książka autobiograficzna, ale bezosobowa (!) autobiografia pokolenia, portret powojennej Francji i jednocześnie portret kobiety. „Czuje, jakby znajdowała się w kilku momentach życia naraz, jakby jedne chwile unosiły się nad drugimi. Czas, którego nie pojmuje, ogarnia jej świadomość, lecz także ciało, czas, w którym teraźniejszość i przeszłość nakładają się na siebie, nie mieszając się ze sobą, a jej samej wydaje się, że przybiera na przemian wszystkie wcielenia tych ja, którymi była. (...) Nadała mu nazwę »poczucia palimpsestu«”.

https://www.polityka.pl/tygodnikpolityk ... hwyca.read



https://pl.wikipedia.org/wiki/Annie_Ernaux

"Ernaux znana jest jako autorka autobiograficznych powieści, w których ważne miejsce zajmują motywy feministyczne. Jej debiutancka książka, wydana w roku 1974 pt. „Les Armoires vides” opowiada o wywodzącej się z biednej rodziny studentce, która poddaje się zabiegowi aborcji".
https://lubimyczytac.pl/autor/86895/annie-ernaux

Lata
Annie Ernaux

"Annie Ernaux to bez wątpienia jedna z najważniejszych współczesnych pisarek francuskich, a jej autobiograficzne Lata po raz pierwszy ukazują się po polsku.
„Czy byłabym szczęśliwsza, mając inne życie?” – zdaje się stale pytać Ernaux, prowadząc nas przez kolejne dekady swej biografii, które w mistrzowskim laboratorium jej prozy stają się zarazem biografią całego pokolenia. Od czasów niedostatku po lata kapitalistycznego przesytu. Od powojennej młodości, kiedy rytm życia w małym normandzkim miasteczku wyznaczały święta religijne, po dorosłość, kiedy z religijną gorliwością czytało się Simone de Beauvoir. Od wstydu wychowania w robotniczej rodzinie po wstydliwe przyjemności klasy średniej. A wszystko to na tle wielkiej historii, której motywem przewodnim było wyzwolenie. Wyzwolenie polityczne, wyzwolenie seksualne, wyzwolenie z klasowych ograniczeń. Ernaux mierzy się z zagadnieniami rewolucji obyczajowej, postępującego konsumpcjonizmu i sekularyzacji, przywołuje przełomowe momenty dla historii Francji i Europy. „Chciałabym te liczne obrazy siebie, rozdzielone, niezsynchronizowane, połączyć nicią opowieści o swojej egzystencji od narodzin w czasie II wojny światowej aż do dzisiaj. O istnieniu poszczególnym, lecz jednocześnie wtopionym w historię pokolenia”.
Choć Ernaux boleśnie odsłania własne korzenie, udaje się jej zachować dystans, a dzięki brawurowej formie literackiej i wielkiej pisarskiej odwadze oddaje czytelnikom dzieło wybitne i kompletne – opowieść o sobie, konkretnej kobiecie, i o całej generacji, o każdym z nas".

https://lubimyczytac.pl/ksiazka/4992460/lata


"Simone de Beauvoir (wym. simɔn: də bov’waʀ), właśc. Simone Lucie Ernestine Marie Bertrand de Beauvoir (ur. 9 stycznia 1908 w Paryżu, zm. 14 kwietnia 1986 tamże) – francuska pisarka, filozofka i feministka.

Jedna z pionierek współczesnego feminizmu drugiej fali. Jej książka Druga płeć uznana jest za jedną z klasycznych prac feminizmu[1]. Szokująca opinię publiczną śmiałymi i niezależnymi poglądami oraz stylem życia. Współpracowniczka i partnerka życiowa Jean-Paula Sartre’a".
https://pl.wikipedia.org/wiki/Simone_de_Beauvoir


"W "Latach" Annie Ernaux opowiada historię rozgrywającą się w ciągu kilku dekad swojego życia. To dzieje pokolenia, które wchodziło w życie w konserwatywnym, katolickim i monokulturowym świecie, a dziś żyje w zupełnie innej rzeczywistości, będącej przeciwieństwem "starego porządku". Nad wydaną pierwszy raz w 2008 roku książką pisarka pracowała trzydzieści lat. W tym czasie szukała dla swej opowieści właściwej formy, która w gotowym już dziele bardzo silnie oddziałuje na umysł czytelnika".
https://polskieradio24.pl/39/156/artyku ... perymentow








Jeżeli feminizm to jest coś takiego, to biedne są te kobiety


W tym roku nie poczytamy literatury noblistów.

[cezary123]

A może jednak poczytamy, może są tam jakieś wartości uniwersalne, nie chcę mieszać się do wojny między feminizmem a antyfeminizmem, bo nie dość, że to głębsze problemy, wzajemne krzywdy i wrogie zaszłości niż rozumieją przedstawiciele obu światopoglądów, to jeszcze Pokojowa Nagroda Nobla przed nami.
Ale za aborcję feministki odpowiedzą, to chwyt nieuczciwy, śmiertelna krzywda wyrządzona innym istotom.

[cezary123]

Pewnie chodzi o ten literacki palimpsest, to znaczy pergamin, na którym tworzono wiele warstw zapisów wymazując poprzednie, ale nie do końca, tak że trwają jednocześnie różne rzeczywistości, czasy zaistnienia i przeżycia, a nie ten alkoholowy, to znaczy luki w pamięci, stany, w których nie wiadomo co i jak się robiło.

[cezary123]

Sartre i feministka, obłuda i niewiedza bogatej lewicowej elity we Francji co do łagrów, socjalizm, kapitalizm, Opowiadania Kołymskie, i ZSRR kontra Zachód. Może być ciekawie,
i kobietki, które ekscytują się feminizmem nie wiedzą wszystkiego. Warto znać całokształt sytuacji.

[Pamal]

Zaczęłam kiedyś czytać "Lata", ale porzuciłam, chyba bo książka wydała mi się nudna.

[Police]

Kogo z nas nie wymieniłeś?

[Police]

Ja chcę pokojowego Nobla.

Udowodniłem że ubrania z h&m są droższe od Hugo boss

[cezary123]

Kogo z nas nie wymieniłeś?

Ja bym chciał z fizyki lub chemii. To te dziedziny wiedzy są podstawą rozwoju cywilizacji.

[cezary123]

Biologia i medycyna są też bardzo ważne, ale bywają obrzydliwe. Choróbska ludzkie i anatomia nie na moje nerwy.

[cezary123]

Pokojowa Nagroda Nobla.
"Białoruski opozycjonista Aleś Bialacki, rosyjska organizacja Memoriał i ukraińskie Centrum Wolności Obywatelskich
(...)
Podjęli oni niezwykły wysiłek, aby udokumentować zbrodnie wojenne, łamanie praw człowieka i nadużycie władzy. Razem pokazują znaczenie społeczeństwa obywatelskiego dla pokoju i demokracji" - poinformował Norweski Komitet Noblowski. 



https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/202 ... aureatami/


https://wyborcza.pl/7,75399,28999167,po ... nobel.html



https://www.tokfm.pl/Tokfm/7,103085,289 ... -2022.html


"W 1996 roku, po serii przypadków brutalnego rozpędzania demonstracji przez siły porządkowe, Aleś Bialacki stanął na czele nowo utworzonego Centrum Obrony Praw Człowieka „Wiosna-96” (obecnie: „Wiosna”). Według jego słów, nie przewidywał wówczas, że obroną praw człowieka na Białorusi trzeba będzie się zajmować jeszcze tak wiele lat[3] (według innego źródła, Bialacki został dyrektorem „Wiosny-96” dopiero w 1998 roku[2]). Przez wiele lat działalności organizacja udzieliła pomocy prawnej i materialnej tysiącom ludzi, w przypadku których istniały podejrzenia, że białoruska władza łamie ich prawa[5].

W 2020 roku wszedł w skład opozycyjnej Rady Koordynacyjnej, utworzonej w następstwie ogólnokrajowych protestów na Białorusi[6].

Alaksandr Bialacki był wielokrotnie pociągany do odpowiedzialności karnej – do końca lat 90. XX wieku ponad 20 razy. Zdaniem niezależnych białoruskich mediów, były to prześladowania o podłożu politycznym[4]".
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ale%C5%9B_Bialacki

"Noblista w kolonii karnej. Jego sprawą zajmowała się prokurator, która atakuje Ziobrę"
https://www.tvp.info/63807627/ales-bial ... na-adamiak





"Międzynarodowe Stowarzyszenie Historyczno-Oświatowe, Dobroczynne i Obrony Praw Człowieka „Memoriał”[1][2] (ros. Международное историко-просветительское, правозащитное и благотворительное общество «Мемориал») – rosyjskie stowarzyszenie[3] powstałe formalnie 26–28 stycznia 1989 roku, zajmujące się badaniami historycznymi i propagowaniem wiedzy o ofiarach represji radzieckich, w tym w okresie stalinowskim, a także ochroną praw człowieka w krajach byłego ZSRR".
https://pl.wikipedia.org/wiki/Stowarzys ... oria%C5%82

"Kreml zdecydowanie odcina się od tego, co przyniosły pierestrojka i lata rządów Jelcyna. Przybywa natomiast zwolenników stawiania pomników Stalinowi".
https://www.tygodnikpowszechny.pl/rosja ... ial-170232


https://www.tygodnikpowszechny.pl/duszo ... sji-169980

"Rosja. Sąd rozwiązuje organizację praw człowieka Memoriał"
https://www.dw.com/pl/rosja-s%C4%85d-ro ... a-60277504


"Centrum Wolności Obywatelskich (ukr. Центр Громадянських Свобод (ЦГС)) – ukraińska organizacja praw człowieka założona w 2007 roku. W maju 2022 organizacja została uhonorowana Nagrodą Demokracji 2022[1], w październiku 2022 otrzymała Pokojową Nagrodę Nobla razem z Alesiem Bialackim i Stowarzyszeniem Memoriał[2].

Monitoruje i analizuje projekty ustaw pod kątem przestrzegania standardów praw człowieka, sprawuje kontrolę publiczną nad działaniami organów ścigania, sądów i władz lokalnych, prowadzi dochodzenia w sprawie przestępstw popełnionych podczas Euromajdanu, dokumentuje prześladowania polityczne na czasowo okupowanym Krymie, rejestruje naruszenia praw człowieka i zbrodnie wojenne w Donbasie, edukuje w zakresie praw człowieka i demokracji, programów solidarności międzynarodowej itp."

https://pl.wikipedia.org/wiki/Centrum_W ... watelskich








https://www.youtube.com/channel/UCInNQh ... dow/videos





Jak widać, ludzie ustanawiają prawo i ludzie znoszą prawo, tworzą wspólnoty narodów i rozdzielają się, sami wywołują wojny i rozliczają się za te wojny.
Wszystko co ludzkie jest względne.


Ukraina rozczarowana. Będzie Pokojowa Nagroda Nobla jak ktoś w pokojowy sposób zapobiegnie dalszej wojnie i zagładzie narodów w tej części świata.

[cezary123]

Nagroda Nobla z ekonomii.

"Za badania nad bankowością i kryzysami finansowymi".

https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/202 ... -ekonomii/

"laureaci w swoim badaniu analizowali przyczyny Wielkiego Kryzysu z lat 30. XX wieku. Jak wskazali, aby gospodarka funkcjonowała, oszczędności z depozytów w bankach powinny być przeznaczane na inwestycje, ale ich właściciele chcą raczej szybkiego dostępu do pieniędzy w razie kryzysu, a przedsiębiorstwa chcą mieć pewność, że nie będą musiały przedwcześnie spłacać swoich zobowiązań. Autorzy analizy wskazali, że w razie kryzysu masowe wypłacanie pieniędzy może wywołać bankructwo banków, ale rząd może temu zapobiec, wspierając je finansowo.

Działanie banków w kryzysie
Profesor Michał Brzeziński z Uniwersytetu Warszawskiego powiedział także, że nobliści pokazali, w jaki sposób może dochodzić do kryzysów finansowych. Chodzi o sytuacje dotyczące wycofywania przez depozytariuszy wpłaconych środków, których banki nie mają, ponieważ udzielają z nich kredytów. Jak wyjaśnia Michał Brzeziński, taki mechanizm może doprowadzić do niewypłacalności kolejnych banków, a następnie całego sektora bankowego, co prowadzi do kryzysu gospodarczego".
https://polskieradio24.pl/42/259/artyku ... n-bernanke



https://forsal.pl/lifestyle/nauka/artyk ... ybvig.html

"Kontrowersje wokół nagrody, której nie ufundował Nobel"
https://www.tokfm.pl/Tokfm/7,103086,290 ... grody.html

https://strefainwestorow.pl/artykuly/ek ... n-bernanke


https://wyborcza.biz/biznes/7,177151,29 ... rects=true

https://www.bankier.pl/wiadomosc/Ekonom ... 20264.html

"Ben Shalom Bernanke (ur. 13 grudnia 1953 w Auguście w stanie Georgia) – amerykański ekonomista, od 2006 do stycznia 2014 przewodniczący Rady Gubernatorów Systemu Rezerwy Federalnej (Fed). Od sierpnia 2002 do czerwca 2005 był członkiem Rady Gubernatorów Rezerwy Federalnej, zaś w latach 2005–2006 był przewodniczącym prezydenckiej Rady Doradców Ekonomicznych. „Tygodnik Time” ogłosił go Człowiekiem Roku 2009[1]. Laureat Nagrody Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii za 2022 rok".
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ben_Bernanke


"System Rezerwy Federalnej, zwyczajowo Rezerwa Federalna (ang. Federal Reserve System, skrótowo Federal Reserve, zwyczajowo Fed) realizuje zadania banku centralnego Stanów Zjednoczonych".
(...)
Cele[7]
Kongres w ustawie z 1913 nałożył na System Rezerwy Federalnej kilka celów – nie uprzywilejowując żadnego z nich i nie tworząc żadnego matematycznego ani ekonomicznego odniesienia w tym zakresie. Są to:

dążenie do wysokiego (maksymalnego) zatrudnienia
dążenie do zapewnienia stabilności cen
zapewnienie stabilności długoterminowych stóp procentowych
Oprócz wyżej wymienionych celami Systemu Rezerwy Federalnej są także:

dążenie do stabilnego wzrostu gospodarczego
zapewnienie stabilności na rynkach walutowych
wspieranie stabilności systemu finansowego.

Zadania
Zadania Systemu Rezerwy Federalnej to:

nadzór nad bankami (kompetencja ta jest dzielona z innymi organami nadzoru, m.in. FDIC i OCC)
prowadzenie polityki pieniężnej
organizowanie/współuczestniczenie w systemie rozliczeń pieniężnych
kontrola nad ilością wyemitowanej gotówki
wprowadzanie gotówki i bilonu do obiegu
pełnienie roli „pożyczkodawcy ostatniej instancji”
badania ekonomiczne
edukacja ekonomiczna
pełnienie funkcji banku państwa".
https://pl.wikipedia.org/wiki/System_Rezerwy_Federalnej

[cezary123]

"Wielki kryzys (ang. Great Depression) – największy kryzys gospodarczy w historii kapitalizmu, który miał miejsce w latach 1929–1933 i objął praktycznie wszystkie kraje (oprócz ZSRR) oraz praktycznie wszystkie dziedziny gospodarki[1].

Tradycyjnie przyjmuje się, iż kryzys ujawnił się w Stanach Zjednoczonych, po tzw. czarnym czwartku (a według niektórych źródeł już kilka miesięcy wcześniej), czyli po tzw. panice na giełdzie nowojorskiej na Wall Street 24 października 1929, kiedy to, zgodnie z zachowanymi informacjami, gwałtownie spadły ceny praktycznie wszystkich akcji, pociągając za sobą łańcuch bankructw i zadłużenia, które rozprzestrzeniły się stopniowo na prawie wszystkie kraje (oprócz wspomnianego ZSRR). Skutkiem kryzysu była też utrata pracy przez miliony ludzi – w USA bezrobocie sięgnęło, według dostępnych danych, 1/3 siły roboczej. Spadek produkcji przemysłowej sięgnął w niektórych krajach 50% (Polska, USA), a szczególnie silnie odczuło kryzys rolnictwo. Wolumen handlu światowego zmalał z 3 mld (ówczesnych) dolarów w 1929 do mniej niż 1 mld w 1933[2]. Poprawa sytuacji gospodarczej nastąpiła w 1933 roku.

Kryzys został pogłębiony i przedłużony przez wymienialność walut na złoto (standard złota). W przypadku waluty wymienialnej na złoto i wystąpienia deficytu handlowego, niezrównoważonego napływem kapitału z zagranicy, następował odpływ złota z rezerw banku centralnego. Aby zapobiec utracie rezerw bank centralny podnosił stopę procentową, co powodowało obniżenie podaży kredytu. W rezultacie kraje, które zdewaluowały swoje waluty w 1931, miały wyraźnie wyższą produkcję przemysłową w 1934 niż w 1929 – w ostatnim roku przed kryzysem. Kraje złotego bloku, do którego wchodziła Polska, miały produkcję przemysłową niższą o 22% niż przed kryzysem. W 1936 różnica ta wynosiła 41 punktów procentowych: odpowiednio 127% poziomu z 1929 w krajach po dewaluacji w 1931 i 86% w krajach złotego bloku[3].


Prezydent Roosevelt w latach 1933–1939 – wprowadził program New Deal
Skutkiem wielkiego kryzysu, według oceny większości historyków[4], było m.in. dojście Hitlera do władzy w Niemczech, gdzie poziom bezrobocia przekroczył 30%[3]. Kraje, które porzuciły wymienialność na złoto mogły prowadzić ekspansywną politykę monetarną i fiskalną, w sytuacji kryzysu bez niebezpieczeństwa inflacji, zwiększający popyt krajowy uruchamiający niewykorzystywane w kryzysie moce produkcyjne. W Stanach Zjednoczonych skutki kryzysu zostały złagodzone przez tzw. Nowy Ład Gospodarczy (ang. New Deal), czyli program reform ekonomiczno-społecznych (polegających na zatrudnianiu bezrobotnych w inwestycjach prowadzonych przez państwo) wprowadzonych w USA przez prezydenta Roosevelta w latach 1933–1939 – popularność zyskała wtedy doktryna ekonomiczna keynesizmu zakładająca interwencję państwa w gospodarce, która przez wiele lat dominowała potem w teorii i praktyce gospodarczej krajów kapitalistycznych".
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wielki_kryzys

"keynesizm, ekon. popytowa teoria dochodu narodowego, w której dominującą rolę odgrywają wydatki inwestycyjne.
W uporządkowany sposób przedstawiona przez J.M. Keynesa w dziele Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza (1936, wydanie polskie 1956, ost. 2003). Jej przesłanką jest teza, że leseferystyczną gospodarkę (laissez-faire) cechuje trwała tendencja do niepełnego wykorzystania zasobów, zwłaszcza siły roboczej (praca The End of Laissez-Faire 1926). Teza ta była zaprzeczeniem utrwalonej wiary w przyrodzone siły regeneracyjne mechanizmu rynkowego; była to tzw. rewolucja keynesowska, która oznaczała kres doktryny leseferyzmu i odrzucenie prawa rynków Saya. Makroekonomiczny model Keynesa opisuje gospodarkę rynkową, która funkcjonuje przy niepełnym wykorzystaniu zasobów kapitału i niepełnym zatrudnieniu. Analiza jest prowadzona w warunkach elastycznej podaży dóbr przemysłowych, przy mało giętkich, lepkich cenach (giętkość cen i płac). Odpowiada to współczesnym realiom konkurencji oligopolistycznej. Założenie stałości cen jest jednym z fundamentów makroekonomii keynesowskiej.
Główna teza teorii Keynesa zawiera się w twierdzeniu, że gospodarka jest ograniczona przez wielkość popytu, a nie przez wielkość zasobów. Najważniejszy jest popyt inwestycyjny, gdyż siłą sprawczą uruchamiającą zmiany w wielkości produktu (dochodu narodowego) są wydatki inwestycyjne, a nie oszczędności. Zamiast tradycyjnie zaczynać analizę od skłonności społeczeństwa do oszczędzania i następnie ukazywać, w jaki sposób za pośrednictwem stopy procentowej inwestycje dostosowują się do oszczędności, Keynes przyjął autonomiczny strumień wydatków inwestycyjnych i pokazywał w jaki sposób, za pomocą mechanizmu mnożnika inwestycyjnego, będą generowane oszczędności potrzebne do sfinansowania tego poziomu inwestycji. Wydatki inwestycyjne nie są wyznaczane przez oszczędności, ale zależą od różnorodnych czynników kształtujących decyzje inwestycyjne przedsiębiorców; najogólniej — od przewidywań, tj. od spodziewanej dochodowości zamierzonych inwestycji, a także od bieżącej stopy procentowej. Ryzyko inwestowania jest główną siłą ograniczającą decyzje, sprawiającą, że inwestor jest ostrożny. Właśnie dlatego Keynes eksponuje niepełne reinwestowanie oszczędności, jak też — jako jego odpowiednik — niedostatek efektywnego popytu. Z analizy Keynesa wynikały 3 główne wnioski: bezrobocie nie jest skutkiem dobrowolnych decyzji pracowników; nie jest też skutkiem braku elastyczności płac nominalnych „w dół”; wydatki rządu mogą zwiększyć zatrudnienie. Wszystko to przeczyło tezom ortodoksyjnej teorii, w myśl której bezrobocie było spowodowane zbyt wysokimi płacami. Potrzebna jest więc „widzialna ręka” — interwencja państwa, zachęcająca przedsiębiorców do podejmowania inwestycji i uzupełniająca prywatne inwestycje inwestycjami publicznymi. Deficyty budżetowe (budżetowy deficyt) mogą być wykorzystane do zasilania gospodarki dodatkową siłą nabywczą, a więc i do pobudzania produkcji oraz wzrostu zatrudnienia. To dlatego deficyt budżetowy jest dopuszczalny, a nawet — w pewnych warunkach — pożądany. Keynes dowiódł, że w gospodarce ograniczonej przez wielkość popytu łączne oszczędności zależą od wydatków inwestycyjnych, deficytu budżetowego oraz od nadwyżki eksportowej. Jego teoria, zrodzona z niedostatków teorii neoklasycznej, która nie potrafiła dać sobie rady z poziomem zatrudnienia, przeniosła analizę ekonomiczną z pozbawionych wymiaru czasu, ryzyka i niepewności stanów równowagi statystycznej bliżej rzeczywistości.
Teorię popytową traktuje się jako pierwszą szkołę racjonalnego myślenia o pośrednich formach oddziaływania państwa na gospodarkę. Teoria Keynesa wywarła silny wpływ na rozwój ekonomii, a także na politykę gospodarczą w państwach o dojrzałej gospodarce rynkowej".
https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/keyne ... 21895.html

[cezary123]

"Warto wspomnieć, że światowy kryzys zapoczątkował zwiększanie się wpływów skrajnych ideologii jak faszyzm, komunizm czy nazizm. Tego typu ruchy umiejętnie zbijały kapitał polityczny w czasie kryzysu, co w konsekwencji doprowadzi do wybuchu II wojny światowej i późniejszego politycznego rozbicia globu na dwa wrogie obozy. Sam koniec wielkiego kryzysu datuje się na koniec lat czterdziestych, gdy gospodarka zaczęła wracać do normalności".


Czytaj więcej: https://histmag.org/Czarny-czwartek-dzi ... rczy-19586



"Utracony „American dream”: poziom życia robotników w USA w latach 20. XX wieku Wielki kryzys 1929 roku zakończył epokę nie tylko wyjątkowo szybkiego rozwoju gospodarczego USA, ale i znacznie obniżył wysoką stopę życiową robotników amerykańskich, kojarzoną ze słynnym „American dream”. Ówczesnego poziomu życia pracowników pod pewnymi względami nie udało się odbudować do dzisiaj".


Czytaj więcej: https://histmag.org/Utracony-American-d ... ieku-19497




Wielki krach na Wall Street
https://www.google.com/search?q=1929+Wi ... nt=gws-wiz

"Kryzys finansowy w latach 2007–2009 – ogólnoświatowy kryzys gospodarczy na rynkach finansowych i bankowych, którego szczyt przypadł na lata 2008–2009, zapoczątkowany zapaścią na rynku pożyczek hipotecznych wysokiego ryzyka w Stanach Zjednoczonych".
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kryzys_fi ... 80%932009)


https://www.polityka.pl/tygodnikpolityk ... 008-r.read

[cezary123]

Centrum Współpracy i Dialogu UW
Tydzień Noblowski
https://www.youtube.com/channel/UCInNQh ... dow/videos

[Police]

PoCO?

[Police]

Nagroda Nobla z medycyny i fizjologii za odkrycia dotyczące genomów wymarłych hominidów i ewolucji człowieka.
https://www.projektpulsar.pl/zdrowie/21 ... a-pbo.read


Między innymi za badania nad neandertalczykiem, z którym krzyżowali się ludzie kilkadziesiąt tysięcy lat temu.
https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/202 ... -medycyny/

"Neandertalczyk. W poszukiwaniu zaginionych genomów". Svante Pääbo
https://lubimyczytac.pl/ksiazka/260898/ ... ch-genomow

Geny to cechy z psychologii